آسیبهای ناشی ازورزش رزمی
ویرایش :دکتر رحمت سخنی از مرکز آموزشی درمانی امام خمینی (ره) ارومیه
در تمامی مطالعات انجام شده ، شایعترین آسیب های ناشی از ورزشهای رزمی در اندامها به صورت خونمردگی ، پیچ خوردگی و کشیدگی بوده اند. آسیب های ارتو پدیک ناشی از ضربه های مستقیم ، تکرار زیاد حرکات و مانورهای بالستیک و چرخشی می باشند. موارد شدید آسیب مثل پارگی احشاء ، فلج و ضرببه مغزی هم مشاهده شده اند.
شایعترین آسیب های ناحیه سرو گردن در ورزشهای رزمی عبارتند از :
پارگی ها ، خونریزی از بینی ، هماتوم دور چشم از جمله این موارد هستند. خراشیدگی قرنیه در اثر برخورد ناخن انگشتان رخ می دهد. ضربه به مغز در اثر ضربات بلند و یا چرخشی ایجاد می شود. اگر ورزشکار ناک اوت شد . باید تشخیص آسیب ستون فقرات گردنی را مد نظر داشت .
آیا استفاده از وسیله محافظتی سر تضمین کننده جلوگیری از آسب ها ی فوق است ؟
این پوشش ها جلوی بسیاری از صدمات به بافت نرم صورت ( یعنی پارگی ،بریدگی و آسیب به بافت نرم گوش و جمجمه ) را میگیرند. اما متاسفانه بر ععکس عقیده بسیاری از افراد ، برای جلوگیری از آسیب های مغزی مناسب نیستند.
اثر ضربات وارد شده به مغز در ورزشهای رزمی چیست؟
بعضی شواهد نشان می دهند که آسیب های مکرر مغزی ، چه با بیهوشی و چه بدون آن ، سبب نوع خاصی از صدمات مغزی شده و سبب کاهش توانایی انجام فعالیت فرد می شود. اگر چه یک ضربه میتواند شدیدتر از دیگری باشد. اما هیچ ضربه ای جزیی و ناچیز تلقی نمی شود و در حقیقت اثر هر ضربه ای بر روی اثر ضربات قبلی اضافه خواهد شد. ضربات بسته به سر سبب اعمال فشار های پاره کننده ای برفیبرهای عصبی و نورونها می شود که در ضربات جانبی بسیار خطر ناک تر است . چون جانه به عنوان اهرم عمل می کند، ضربه به این ناحیه حداکثر نیرو را ایجاد خواهد کرد. پارگی عروق خونی درمغز سبب ایجاد خونریزی مغزی (Intracerebral hematoma) و یا بین مغز و پرده های پوشاننده آن(Subdural hematoma) خواهد شد.
استفاده از وسایل محافظتی دست و پا سبب کاهش شدت ضربه به مغز خواهد شد، اما احتمال پارگی فیبر های عصبی را افزایش خواهد داد.
آسیب هایی اندامها در ورزشهای رزمی :
این آسیب ها متعدد هستند. پیچ خوردگی ، کشیدگی ، شکستگی ، تدر رفتگی و پاره شدن تاندون ها از جمله این صدمات می باشند . شایعترین آسیب ، ایجاد هماتوم در ساعد، ران ، پشت ساق و پا است.
آیا ورزش های رزمی مثل کاراته و تکواندو سبب استنوآرتریت در استخوانهای دست می شوند؟
درمطالعه ای که در انگلستان انجام شده ، مدرکی به نفع شروع زودرس استئوآرتریت و یا تنوسینوویت به دست نیامده است . اما هر حال چهار حرکت ذیل توان بالقو ه ای برای ایجاد این گونه آسیبها را دارند: حرکت شنا روی مشت بسته ، مشت زدن مکرر به اجسام سخت ، تبوکس و شکستن اجسام .
نحوة آسیب دیدگی زانو در ورزش های رزمی چگونه است ؟
چون در این ورزشها از حرکات بالستیک و چرخشی به وفور استفاده میشود. آسیب ها معمولا در اثرراست شدن بیش از حد زانو ، چرخش ، خم شدن و حرکات جانبی بیشاز حد ایجاد می شوند . آسیب در منیسک ها ، رباطها، تاندون کشکک و شکستگی های اپی فیز نیز شایعند . در رفتگی زانو بسیار نادربوده و اورژانسی جدی است.
شایعترین نوع و محل آسیب در ورزش های رزمی کدام است؟
هماتوم شایعترین نوع آسیب است که می تواند در هر عضوی ایجاد شود ، اما شایعترین محل آن عضله چهار سر رانی است . درد تشدید مانع ادامه فعالیت ورزشکار خواهد شد. یک عارضه دیررس آن، استخوانسازی درون بافت عضله در اثر التهاب میباشد (Myositis Ossificans)
چه آسیب ها یی در مچ پا و پا رخ می دهند؟
پیچ خوردگی مچ شکستگی ، آسیب به پشت پا ، انگشت دوم و پنجم هم شایع هستند و احتمال ایجاد استئوآرتریت در سالهای بعد را افزایش میدهند.
چرا در ورزش های رزمی به ضربه های ناحیه اپی گاستر ( بالای شکم ) اهمیت داده میشود؟
هدف از این گونه ضربات ، اثر گذاری بر روی شبکه خورشیدی است که گانگلیون سلیاک را احاطه کرده است . ضربه به این منطقه باعث اختلال تنفسی گذرا در حریف شده و لذا شخص برای ضربات بعدی آمادگی دفاعی لازم را ندارد ( برای حدود 20 تا 40 ثانیه ) و انی فرصت خوبی برای فرد حمله کننده است تا ضربات نهایی بعدی را وارد نماید.
شایعترین اسیبهای ناحیه تنه در ورزشهای رزمی عبارتند ار :
دنده ها ، شبکة خورشیدی ، پانکراس و بیضه ها درمعرض آسیب ناشی از ضربه واقع میشوند.
آسیب هایی که مانع ادامه مسابقه می گردند:
1) شکستگی ها ، 2) ضربات مغازی که منجر به فراموشی ، اختلال درک زمان و مکان و خصوصصا از دست رفتن سطح هوشیاری شوند، 3) صدمات چشمی که سبب اختلال دید شوند مثل هماتوم ، پارگی و آسیب های دور کرة چشم ، 4) صدمات خاصی که به بیضه ها وارد می شوند و هماتوم اسکروتوم ( کیسه بیضه) ایجاد می نمایند.
آیا ورزشکاری که سابقه صرم دارد،می تواند به ورزش رزمی بپردازد؟
به نظر می رسد برنامه تمرینات منظم ورزشی اثری مثبت روی کنترل تشنج خواهد گذاشت ، گزارشی از تشدید و یا آغاز حملات صرعی مکرر (Status epilepticus) با ورزش وجود ندارد . تصمیم قطعی در مورد اجازه دادن به ورزشکار برای شرکت در تمرین و مسابقه بسیار سخت است و باید موارد زیر را در نظر داشت :
الف - به نظر نمی رسد وجود تشنج در طی تمرین یا مسابقه ورزشکار را درمعرض آسیب ججدی مغز و یا نخاع قرار دهد.
ب - ضربات منفرد یا مکرر به سر سبب غیر قابل کنترل شدن تشنج و یا ایجاد آن نمی شوند، اما بهتر است که به علت وجود خطرات بالقوه ، از ضربه زدن به سر خودداری شود.
درصورت وجود چه نوع اختلالاتی ، ورزشکار مجاز به شرکت در مسابقه نخواهد بود؟
کاردیت یا لتهاب قلبی ،فشار خون بالای کنترلنشده ، بیماریهای شدید مادر زادی قلب ، فقدان یک چشم یا اختلال عملکرد بینایی ، فقدان یک کلیه ، بزرگی کبد و طحال، صرع کنترل نشده ، نارسایی ریوعی ، عفونت های پوستی مثل زرد زخم ، گال و یا هر پس از جمله بیماریهایی هستند که ورزشکار درصورت ابتلا به آنها نباید درمسابقات شرکت نماید.
چنانچه ضربه به ناحیه اپیگاستر باععث افت فشار خون و کاهش تعداد ضربان قلب و تنگی نفس در ورزشکار شود، اقدامات اولیه شامل چه مواردی می باشد؟
اقدام درمانی باید در راستا ثابت نگاه داشتن فشار خون انجام گیرد. به همین جهت ورزشکار را به پشت خوابانده و پاهای وی را بالا می آوریم تا خون از اندام تحتانی به سمت قلب سرازیرشده و متعاقب آن با افزایش برون ده قلبی ، فشار خون بالا رود.
همچنین درصورت گرفتگی عضلات دیواره شکم ، ورزشکار باید زانو های خود را به سمت قفسه سینه در داخل شکم جمع کند تا درد و گرفتگی رفع شود. این عمل به بهبود نفس و برگشت به حالت عادی نیز کمک خواهد کرد.
درصورت ضربه به بیضه در ورزشکار رزمی چه اقداماتی لازم است؟
درچنین وضعیتی فرد باید به پشت خوابانده شود و زانو هایش را به سمت سینه جمع کند. سپس تکه های یخ بر روی کیسه بیضه قرار داده شود تا تورم و خونریزی اطراف آن کاهش یابد . در صورت ادامه تورم و درد باید مصدوم را فورا به بیمارستان ارجاع کرد.
http://www.sahand272.blogfa.com/
http://www.rs272.parsiblog.com/
http://www.schoolnet.ir
WEST AZERBAIJAN URMIA--Dr.RAHMAT SOKHANI